U sredu, 14. avguta 2024. godine, preminula je koleginica Ružica Jovanović, diplomirani inženjer arhitekture i istaknuti član Društva arhitekata Novog Sada. Ružica je rođena u Bačkoj Topoli 10. aprila 1943. godine. Odrasla je u Subotici, gde je završila osnovnu školu i gimnaziju. Studije je upisala školske 1961/62. godine na Arhitektonskom fakultetu u Beogradu, gde je diplomirala 1967. godine. Pohađala je postdiplomske studije u Beogradu od 1972. do 1974. godine. U Novi Sad se sa suprugom, arhitektom
Miodragom Jovanovićem, doseila 1975. godine nakon kratkog zaposlenja u Užicu. Nekoliko decenija je provela u Zavodu za urbanizam Novi Sad. O detaljima njene bogate profesionalne karijere je govorila njena koleginica iz Zavoda Silvija Kacenberger u svojstvu pomoćnika direktora za planiranje ove institucije, u govoru na novosadskom Uspenskom groblju na kom su se članovi porodice, prijatelji i kolege okupili 17. avgusta da bi se oprostili od Ružice. Prisutnima se obratio i Mirko Štark, predstavnik Jevrejske opštine Novi Sad čiji je Ružica bila član, a pesmu If– R. Kiplinga je pročitala Dragica Plećaš, kuma.
U nastavku prenosimo deo oproštajnog govora Silvije Kacenberger:
Ružica Jovanović je bila profesionalni autoritet. Osim što je bila stručnjak bogatog opusa u Zavodu za urbanizam, kao modernoj urbanističkoj službi sa najvećim ugledom u zemlji, bila je i uspešni autor i odgovorni projektant arhitektonskih projekata, što samostalno, što kao ravnopravni autor i odgovorni projektant zajedno sa suprugom Miodragom Jovanovićem, dipl.
inž. arh. Tokom svoje bogate profesionalne karijere bila je zaposlena u:
– SO Subotica, komunalnom odeljenju 1968. godine
– Zavodu za unapređenje robnog prometa 1969. godine
– SO Požega, kao glavni urbanista 1971. godine
– Zavodu za urbanizam Užice do 1975. godine
– Zavodu za urbanizam Novi Sad od 1975. godine, te u
– preduzeću PRO-ING Novi Sad, od 2001. godine do penzionisanja.
U Zavodu za urbanizam u Novom Sadu, Ružica je radila preko 25 godina, ostvarujući svestranu i bogatu profesionalnu karijeru. Učestvovala je u svim aspektima urbanističkog rada, od sprovođenja planova do izrade obimne i brojne urbanističke dokumentacije svih nivoa: urbanističkih uslova, urbanističkih projekata, detaljnih urbanističkih planova, regulacionih
planova, analiza, studija, sve do učešća u stručnim timovima za generalne urbanističke planove i prostorne planove. Prevashodno se bavila oblašću stanovanja i stambenih područja grada, ali i centralnim funkcijama.
Među brojnim planskim dokumentima, izdvajaju se urbanistički planovi za najznačajnije delove grada, kao što su Bulevar oslobođenja, Podbara, Almaški kraj, Detelinara, Novo Naselje, Telep, te urbanistički projekti za blok Srpskog narodnog pozorišta, parterno uređenje Novog Naselja IV,
zatim urbanistički planovi za skoro sva naselja na teritoriji Grada Novog Sada, ali i na teritoriji istorijskog grada Sremski Кarlovci, što je za svakog urbanistu i ahitektu poseban profesionalni izazov i odgovornost.
Godine 1995. je bila dobitnica prve nagrade na IV Salonu urbanizma u Nišu za Regulacionu osnovu grada Novog Sada, i to u saradnji sa kolegama na nivou autora: Anđelkom Ristić, dipl. pravnikom i Milenom Milosavljević, dipl. inž. arh. Pored svog bogatog doprinosa kao stručnjaka u oblasti urbanizma, autor je i odgovorni projektant zgrada i enterijera. Najznačajniji projekat je na zgradi BFC Кonzum u Beočinskoj fabrici cementa (izgrađenoj 1810. godine), gde je u rekonstrukciji, revitalizaciji i enterijeru zgrade ravnopravni autor i odgovorni projektant sa suprugom Miodragom Jovanovićem. Takođe, uspešno je radila enterijere stanova u Beogradu i Novom Sadu. Tokom svoje profesionalne karijere, učestvovala je na nizu izložbi i u različitim aktivnostima u struci, ali posebno se ističe pisanje priloga za Enciklopediju Novog Sada. Bila je član strukovnih organizacija i udruženja u kojima je konstantno bila aktivna, i to kao član Društva arhitekata Novog Sada, Saveza arhitekata Vojvodine, a od 1991. do 1995. je bila član predsedništva Udruženja urbanista Srbije.
Кao jedan od vodećih urbanista Zavoda za urbanizam Novi Sad, bila je deo ekipe profesionalaca različitih profila u vreme kada Novi Sad doživljava najintenzivniji razvoj, populacioni, privredni, društveni i prostorni, i kada se, za razliku od mnogih drugih gradova, formirao, stasavao i razvijao na bazi planski kontrolisanih inicijativa, što je bila njegova najznačajnija karakteristika.
Nekadašnji Urbanistički zavod, danas JP „Urbanizam“ Zavod za urbanizam Novi Sad, šezdesetih i sedamdesetih godina prošlog veka, kada se i Ružica zaposlila u njemu, stasavao je u razvijenu, specijalizovanu, stručnu urbanističku organizaciju poznatu po svojim kadrovskim i organizacionim potencijalima, prepoznatljivom stilu rada i poslovanja. Tokom više od šest
decenija, u Zavodu je ostvarena visoka koncentracija stručnih vrednosti, zavidan nivo profesionalnih kadrova, a jedan od vodećih stručnjaka zahvaljujući kojima je Zavod stekao takav ugled, bila je svakako i Ružica Jovanović.
Ružica, osim što je imala sopstvenu uspešnu profesionalnu karijeru, i što je bila ravnopravni arhitekta zajedno sa suprugom Mikom, bila je majka uspešnog arhitekte i teoretičara Srđana Jovanovića Weissa, jedinstvene ličnosti na našoj i svetskoj arhitektonskoj sceni. Srđan je diplomirao arhitekturu u Beogradu, završio postdiplomske studije na Harvardu,
magistrirao je na GSD Harvard University, doktorirao na University of Goldsmiths London, predavao na GSD Harvard University, University Pennsylvania, Columbia University i drugde. Srđan je radio i sarađivao sa najpoznatijim arhitektama sveta. Mnogi autori tekstova u stručnoj
javnosti posle njegove tragične smrti 2022. godine ističu njegovu saradnju sa velikim imenima svetske arhitekture, ali sam ubeđena da su arhitekte koje su pre svih uticale na njegov rad i usmeravale njegov razvoj bili njegovi roditelji Ružica i Mika. Profesor, teoretičar post- socijalističke tranzicije, učesnik mnogih istraživačkih projekata, autor brojnih stručnih tekstova i
knjiga, kustos, dizajner mnogih izložbi… Sva ta raznolikost i svestranost na polju stručnog delovanja, profesionalna radoznalost, svakako su deo genetskog koda njegovih roditelja, naročito majke Ružice. Sigurna sam da ove osobine krase i unuka Juliana, koji danas ima 16 godina i živi u Njujorku, a o kome je Ružica obožavala da priča i koju su posebno radovali
komentari da liči na nju.
Dozvolite mi i nekoliko ličnih zapažanja o Ružici. Sa najvećim radošću ću se sećati naših razgovora, njenih duhovitih opservacija, ali i anegdota sa zajedničkih putovanja; zahvaljujući njoj sam videla mnoge bisere arhitekture koje bi laiku i običnom turisti ostali skriveni. Energična, svestrana, širokih interesovanja i obrazovanja, bila je neiscrpan izvor informacija. Lucidna i
britkog jezika, nije bila lak sagovornik; zahtevala je kompletni intelektualni angažman, i upravo zato sam je volela.
Sećaćemo se Ružice, ali i ostalih kolega iz tog vremena, kao vrhunskih profesionalaca koji su obeležili jedno vreme, ostavivši neizbrisiv trag u struci. Mi koji smo imali sreću i privilegiju da radimo zajedno sa Ružicom, imali smo čast da učimo od najboljih i najcenjenijih.